KISA SORULAR KISA YANITLAR 

Dijital çağ her yanımızı sardı. Her yanımız uyaran dolu. Televizyondan, cep telefonundan, bilgisayardan, sosyal medyadan. Bunca çok uyarana birden kulak kabartabilmek sadece her birinde ancak saniyelerle kalarak hemen bir diğerine atlamakla mümkün. Sosyal medyada yaptığımız paylaşımların bile ne kadarını okuyarak paylaştığınızı düşünün bir.

Telaştayız. Vaktimiz yok. Nereye koşuyorsak. Yaşamımız her taraftan kuşatılmış şekilde bir öncekinden bir sonrakine sürekli koşturma şeklinde geçiyor. Herhangi bir konu ya da başlıkta detayı bilecek kadar kalmaya vaktimiz yok. Bu nedenle kIsa sorular sorup kısa yanıtlar peşindeyiz. Ne yazık ki tıp bilimi de bu durumdan nasibini alıyor. Sağlık hizmeti alan da veren de aynı kaderi paylaşıyor. Herkes kendini kısa sorular sormak ya da kısa sorulara kısa yanıtlar almak zorunda hissediyor. Kimsenin uzun ve detaylı yanıtları dinleyecek vakti yok. Bu durum da çaresiz süeç odaklı değil sonuç odaklı bir yaşamı berraberinde getiriyor. 

Sonuçta ortaya çıkan da şu :

* Kolesterolünüz yüksek çıktıysa çözüm kolesterol düşürücü ilaçlar 

* Tansiyon yüksekse filanca tansiyon düşürücü ilaçtan 2x1

* "Çok şişmanım zayıflayamıyorum. Acaba mide küçültme ameliiyatı mı yaptırsam" !.

* "Covid salgını var. Bağışıklığı güçlü tutmak lazımmış. Hangi ilaçtan alayım ?"

 

Kolesterolünüz yüksekse bunu bilmek değerli. Ancak, beslenmenizi, yaşam biçiminizi gözden geçirmeden kolesterolünüzün neden yüksek olduğunu saptayamadan ilaç başlamak kolaycı kısa yanıt değil mi ?  Tamam. İlacı başladınız da peki ne olunca bırakacaksınız? Diyelim ki kolesterol ilacı ile kolesterol düştü. İlacı bırakınca yeniden aynı yere çıkmayacak mı? 
Yaşamınızda başka neyi değiştirmeniz gerektiğine kafa yormayacak mısınız?

Tansiyonunuz yüksek tamam. Düşmesi de lazım tamam. İlaç da kullanabiliriz tamam. Başka alınacak önlem yok mu ? Stresim çok diyorsanız neden ona yönelik bir çabanız yok? 

Unutmayın insan düşündüğü gibi duygulanır. Düşünce değişmeden duygusu nasıl değişecek. Buna zaman ayırdınız mı ?

Kansere yakalanan birisi radyoterapi, kemoterapi ya da cerrahi ile tüm kanserli hücreleri vücudundan def etti diyelim. Yaşam biçimini değiştirmezse yeniden kanserli hücrelerin vücutta türemesi çok mu şaşırtıcı gelir size ? Sebep ortadan kalkmadan sonuç değişir mi ?

Zayıflayamayanlara mide küçültme ameliyatı yapılıyor. Diyelim ki midenizi ameliyatla küçülttürmeye karar verdiniz.  Artık mideniz küçülünce eskisi gibi beslenemeyeceğinizi, daha özenli beslenmeniz gerekeceğini, bir çok ilaç vitamin desteği gerekeceğini, ömrünüz boyunca sürekli tahliller gerekeceğini biliyorsunuz değil mi ? Tamam. Peki ameliyat sonrası besşenme ve sağlığınıza gösterdiğiniz o özeni, ameliyata gerek kalmadan yapsanız da  zayıflayacağınızı biliyordunuz değil mi ? Peki o zaman nedir bu kısa yoldan çözüm telaşı ?

Covid salgını var. Tamam. Bağışıklık önemli. Tamam. Bağışıklık güçlendirici ilaç ismi bulmaya çalışıyorsunuz değil mi. Yani bir ilaç alayım. Bağışıklığım dipçik gibi olsun !
Önce hayallerinizi yıkmalı. Bağışıklık sisteminin ayarları ile oynama yeteneğinde bilinen ilaç yok. Ama, kısa sorularınıza kısa yanıtlar vererek güya çözüm önerme iddiasında kocaman bir pazar var. Size bir şeyler satmak isteyen.

Doğru yanıtın dengeli beslenme, stres yönetimi, uyku, egzersiz dengesi olduğunu biliyordunuz zaten. Sihirli değnek arayışınızın telaştan "hemen ve şimdi" den başka bir karşılığı var mı ki !
 

Tıbbın yaklaşımı da telaşlı ve hemen e dair artık. Sadece sorunun odak noktasına, lezyona bakıyor. Safra kesesi taşında safra keseine odaklanıyor sadece. Diabet varsa şeker düşürma ilacına odaklı tüm çözüm önerileri. Kısa sorulara kısa yanıtlar ! 

Aslında cerrahi yaklaşım, Travmatoloji dışınca  bir FEDA sürecidir.. Sonuçta iyi yönetilmemiş bir sürecin sonucunda bir organ, doku feda edilir. Vücuttan sökülüp alınır. 

Unutmayın : 

  • *Doğru beslenemediğiniz için safra kesenizde taş oluşumunu önleyemediniz. Sonuçta safra kesenizi feda ettiniz. 
    • *Doğru beslenmediğiniz, sağlık açısından doğru yaşamadığınız için damarlarınıza iyi bakamadınız. Sonuçta bir gün koroner damarlarınızı feda edilecek ve kalp damar cerrahı feda işleminin gereğini yerine getirmek üzere sizi ameliyat masasına yatıracak.
  • * Bebeğiniz şu anda anne sütü yerine biberon maması alıyorsa “Neden Afrika’da açlık sınırının altında yaşayan annelerin sütü bebeklerine yetiyor da benim bebeğim biberon maması alıyor diye kendinize sordunuz mu ?
  • * Kendinizi sık sık enfeksiyonun başladığı ilk gün hekimi size antibiyotik reçete etmesi için ikna etmeye çalışırken buluyor musunuz ?

    Kısa yanıtlar almak için kısa sorular soruyorsanız ya da kısa sorularınıza kısa yanıtlar alıyorsanız bir yerlerde sorun vardır. Bir daha düşünün  !

    Son söz : Bu yazı daha kısa olsaydı diye aklınızdan geçirdiniz mi?  :)